Yurt içinde ve yurt dışında rekabete açıksanız milleti çağırın

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz dün 5 saatlik bir toplantıdaydı.

İlgili tüm bakanların iştiraki ile yapılan 2024 yılının ikinci Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu Toplantısı (YOİKK)’na başkanlık etti.

28 Eylül’de gerçekleştirilecek Yatırım İstişare Kurulu Toplantısı’na milletlerarası yatırımcıları davet ettiklerini anlattı. İş dünyasından katılan kuruluşların temsilcilerini bilgilendirdi:

“2025-2027 yılarını kapsayacak OVP için de iştirakçi bir anlayış ile istişarelerimize başladık; emekçi ve patron temsilcileri, kanaat liderleri, akademisyenler, iş dünyasının farklı bölümlerden temsilcileri ile görüşüyoruz. Bu ay boyunca farklı kesimlerden paydaşlarımızla görüşmelerimiz devam edecek.”

Sanırım Yılmaz “istişareler” derken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in iş dünyası kuruluşları TÜSİAD, MÜSİAD, TİM, TOBB ve TİM’in idare takımlarıyla, basına kapalı teke tek yaptığı görüşmeleri kastediyor.

***

Türkiye’ye bilhassa Batı’dan direkt yatırım gelmiyor. Hatta Türk sermayesi, buradan kazandığı parayı sermaye yaptı, Avrupa’da, Afrika’da, Orta Asya’da, Balkanlar da yatırımcı oldu.

Sermaye girişlerinden çok çıkışların olmasının bir nedeni olmalı. İştirakçilerden bir iş insanına soruyorum, “Neden direkt yatırımcı gelmiyor? Firmalar batıyor, satın alan çıkmıyor?”

Önce “Çin’den geliyor…” dedikten sonra devam ediyor: “Hukuka inanç ve nitelikli iş gücü eksikliği…”
Almanya’da 1990’ların başında Avrupa Türk İş İnsanları ve Sanayicileri Derneği (ATİAD)’nin kurucuları ortasında olan ve uzun bir periyot de başkanlığını yapan iş insanı Prof.Dr. Recep Keskin’e de tıpkı soruyu yöneltiyorum, aldığım cevap şu:

“Özel kesimin bağımsız hareket etmesi istenmiyor. 1996 yılında Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan o yıl emekli olan Ertuğrul Önen başkanlığında kurduğumuz Türk Ticaret Vakfı ile birlikte Dünya Türk İş Kurulu (DTİK)’ni biz kurduk, sonra hükümet organı üzere oldu. Artık hükümetler seviyesinde iş yapıyorlar. Birçok ülkede DTİK Temsilcisi Türk işadamı bile yok, atama yapıyorlar. Hükümetin adamı olmadığı yerde bir şey yapılamaz.”

ATİAD geçtiğimiz 16 Eylül’de Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)’na bağlı DTİK’nin 10. Kurultay’ına Almanya’dan, Hollanda’dan 300 üzerinde iştirak sağlamış, tekrar toplantıya yüklerini koymuşlar.

“T.C Cumhurbaşkanı himayelerinde” düzenlenen Kurultay’da 900’ün üzerinde üyenin iştiraki ile yeni kurul liderleri seçildi.

6 kıtadan kurultaya davet edilen iş beşerlerine verilen 150-200 Euro’luk uçuş, ayrıyeten 3 günlük konaklama takviyesi, İhracat Genel Müdürlüğü’nün Kurultay için ayırdığı 1 milyon dolarlık fonundan karşılandı.

Türkiye-Almanya Temsilciliği’ne , ATİAD İstişare Kurulu Lideri ve Türk Dış Ticaret Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Kemal Şahin; DTİK Avrupa Bölge Başkanlığı’na; turizm ve paslanmaz çelik yatırımları olan Orka Grubu’nun sahibi ve Hollanda Türk İşadamları Derneği Başkanı Turgut Torunoğulları seçildi.
Recep Keskin’in anlattığı DTİK’in kuruluş öyküsü şöyle:

1996 yılında Çırağan Sarayı’nda düzenlenen birinci DTİK Kurultayının başkanlığını TÜSİAD üyelerinden Sabancı Holding Yönetim Kurulu Lideri merhum Sakıp Sabancı yapıyordu. Sabancı’nın başkanlığı 6-7 yıl sürdü. 2004 yılında ATİAD’ın kurduğu yapı değişikliğe uğradı, kurultayın başkanlığı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)’nin ticaret diplomasisi yürüten bağlı kuruluşu Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)’na geçti.

TOBB/DEİK Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’nun konut sahipliğinde gerçekleşen birebir kurultayda, Coca-Cola Company CEO’su Muhtar Kent’in moderatörlüğünde globalleşme tartışıldı.

Rivayet oydu ki Kent DTİK Başkanı olacak, küresel sermaye ile Türk iş insanları ortak iş yapacaktı. Söylenti fos çıktı; Kent, Atlanta’daki Coca-Cola merkezinden, Ayvalık’taki zeytinliğine indi!
ATİAD’ın, Düsseldorf Kongre Merkezi’nde geçtiğimiz 4 Mayıs’ta düzenlenen “8.Türk Alman İktisat Günü” toplantısında, Batı’dan yatırımcı avına çıkan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek konuşmacıydı.

Keskin’e; Almanya Federal Cumhuriyeti 10. Cumhurbaşkanı Christian Wulff’un DEİK/Türk – Alman İş Konseyi’nin karşı kanadına yeni kurulan Almanya-Türk İş Konseyi Başkanı olduğunu söylediğimde pek şaşırmıyor.

“Kendisi sırf 2 yıl Cumhurbaşkanlığı yaptı, hakkında yargı süreci işletiliyordu, beraat etti. 2011 yılında periyodun Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ü ziyaret etmiştik. Tarsus’u, Kayseri’yi, Kapadokya’yı gezmiştik. Bir Türk şirketine danışmanlık yaptığını duymuştum. Onun memleketine de ben gitmiştim” diye anlatıyor.

***

1985 yılında kurulan DEİK, 2014 yılına kadar iş dünyasının yarı kamusal nitelikteki çatı kuruluşu TOBB bünyesinde faaliyet gösteriyor, lideri da TOBB Yönetim Kurulu Lideri ile tıpkı oluyordu.
2014 yılında yapılan bir yasal düzenleme ile DEİK İktisat Bakanlığı’na (Bugünkü adıyla Ticaret Bakanlığı) bağlandı.

Böylelikle DEİK’in, hükümetlerden bağımsız siyaset dışı karakteri yok edildi. DEİK Liderlerini atama ve vazifeden alma yetkisi Bakanlığa verildi.

TOBB ne kadar siyaset dışı/sivil bir kurum diye sorabilirsiniz, haklısınız. Evvelki TOBB Liderleri Necmettin Erbakan, Mehmet Müellif, Ali Çoşkun, Yalım Erez üzere isimler; bakanlık, başbakanlık yaptılar; mevcut lider Hisarcıklıoğlu kürsü konuşmalarına “Sayın Cumhurbaşkanımız tensipleriyle” diye başlayıp, “Cumhurbaşkanımızdan Allah razı olsun” temennisiyle bitiren bir başkan!

***

AKP iktidarı DEİK’in gücüyle ilgili gel-gitler yaşamadı değil. 2000’lerin başında birebir yıllarda yürüdüğü ve o günlerde “Hocaefendi” diye anılan Fetullah Gülen’in kurduğu TUSKON’u, DEİK’in önüne koymuşlardı.
Başbakan’ın, Cumhurbaşkanı’nın (halef selef pozisyonda Recep Tayyip Erdoğan ve Abdullah Gül) ve iktisat bakanlarının, bürokratlarının yurt dışı seyahatleri iştirakçi listeleri, program DEİK tarafından değil TUSKON tarafından hazırlanır olmuştu.

15 Temmuz 2016 tarihli darbe teşebbüsünden sonra kapanan TUSKON’un “FETÖ terör örgüne yardımdan” yargılanan başkanı Rızanur Meral halen firari…

2014 yılında DEİK’in statüsünün değişmesiyle liderler Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) liderlerinden atandı. Ömer Cihad Vardan ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve mevcut DEİK Lideri Nail Olpak gibi…

Bu girizgahı yapıyorum ki, Erdoğan’ın iktidarını güçlendirmek için iş dünyası kuruluşlarını nasıl araçsallaştırdığını görelim.

***

Bu kadar kâfi deyip, Mehmet Ali Yalçındağ’ın kritik atağını tahlil edelim.
İş insanı Yalçındağ, DEİK/Türk-Amerikan İş Kurulu (TAİK) Başkanlığı’nda edindiği tecrübeyi Almanya’ya taşıyor.

Mada Teşebbüs Proje İdare ve Danışmanlık A.Ş. Yönetim Kurulu Lideri Yalçındağ, 2017-2023 yılları ortasında peş peşe üç devir sürdüğü TAİK başkanlığı sürecinde sepeti, milletlerarası ticari diplomasi tecrübeleriyle doldu.

Türk-Amerikan ekonomik ilgilerinde referans noktası olarak görülen ve Türkiye’de yatırım yapan büyük Amerikan şirketleriyle ağ kuran Amerikan Türk Kurulu (ATC)/ American Turkish Business Roundtable (ATBR), 2013 yılında periyodun Başbakanı Tayyip Erdoğan ve ABD Lider Yardımcısı Joe Biden’ın takviyesiyle kurulmuştu.

NATO Müttefik Kuvvet eski Yüksek Kumandanı ve Beyaz Saray eski Ulusal Güvenlik Danışmanı E. General James L. Jones ATBR Başkanı seçildi.

Dönemin Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu liderliğinde, 19-26 Ekim 2013 tarihleri ​​arasında Los Angeles, San Francisco, Seattle ve Chicago’ya yapılan ziyaret sonrasında, Amerikan Ticaret Odası bünyesinde periyodun Coca Cola Company Yönetim Kurulu Lideri ve CEO’su Muhtar Kent’in başkanlığında Amerikan-Türk Kurulu (ATC) kurulacağı açıklanmıştı.

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve DEİK/TAİK tarafından geçen yıl 12’incisi düzenlenen Yatırımcı Toplantısı’nda TAİK ile ATBR (Amerikan Türk İş Dünyası Yuvarlak Masası) mutabakat zaptı imzaladı.
Kurucu Lider E.General Jones vazifesine devam ediyor.
Yalçındağ, Amerika’da gelişen bu modeli Almanya’ya taşıyor.

***

DEİK konut sahipliğinde geçtiğimiz 2 Temmuz’da İstanbul’da düzenlenen “Türk – Alman İş Birliği Resepsiyonu” nda, Alman – Türk İş Kurulu’nun Mutabakat Zaptı (MoU) imzalandı. Yalçındağ’ın iştirakiyle kamuoyuna kuruluşu duyurulan Alman – Türk İş Konseyi’nin Yönetim Kurulu Lideri Wulff oldu.

Wullf Cumhurbaşkanlığı’ndan terk de olsa devletten bir isim; hatırlatırım, Amerikan Yuvarlak Masası’nın başkanı da emekli bir general…

Yola devletin şemsiyesi ile çıkılıyor.

***

1995 yılında kurulan Türk-Alman İş Konseyi’nin resmi olarak karşı kanat tarafında kuruluşu Alman Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği (DIHK) Lideri Peter Adrian yer alıyor.
Yeni kurulan Almanya-Türk İş Kurulu; DEİK ve DIHK’nın iş dünyasındaki çalışmalarını güçlendirici kolon görevi görecek.

***

Türkiye, ikili ticarette en yüksek kapasiteye ulaştığı ülke Almanya ile 50 milyar dolara yakın, Amerika ile de 31 milyar dolarlık dış ticaret gerçekleştiriyor. Her iki ülke de Türkiye’ye yatırım getirmeye istekli değil, beklentileri üçüncü ülkelere birlikte gitmek.

Türkiye’nin Afrika ülkelerinde son yıllarda kurduğu siyasi alakalar, Orta Asya ile kültürel, ekonomik işbirlikleri kullanmak win-win yapmak istiyorlar. Kolay değil, Çin, Afrika’nın önümüzdeki 50-60 yılı bağlayan yatırımlar yaptı. Kırıntı bile değerli tabi. Altını var, tarımı var…

Görüşümü söylüyorum; bilhassa ABD’deki ve Almanya’daki bu yarı sivilleşme AKP konforuyla komşu coğrafyalarda iş yapan yandaşları kaygılandırmış olabilir.
Beyler rekabete alışık değil!

Uluslararası yatırım teşviklerinde de davet yöntemi olacak mı siz onu söyleyin.