EYT’de kritik gün bugün! Stajyerler EYT kapsamına alınacak mı? Ekonomist Muhammet Bayram cevapladı

Milyonları ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesine ilişkin teklif, artık Meclis’e geliyor. Geçen hafta AK Parti grubunda imzaya açılan EYT teklifi, bugün Meclis Başkanlığı’na sunulacak.

İlk etapta 2 milyon 250 bin kişinin yararlanacağı düzenleme, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanları kapsayacak. Kadınların 20, erkeklerin 25 hizmet yılı bulunması da şartlar arasında olacak.

Teklif ilk olarak Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek. Daha sonra Meclis Genel Kurulu’nda ele alınacak. Teklifin şubat ayında yasalaşması bekleniyor.

MAAŞ HESAPLAMASI NASIL YAPILACAK?

EYT düzenlemesi Meclis’ten geçtikten sonra 2 milyondan fazla kişiye emeklilik yolu açılacak. Ardından emekliler başvurularını yapacak. Hak sahipleri ilk aylıklarını başvuru dilekçesini verdikten sonraki ay başından itibaren alacak.

EYT’liler de bu süreçte aylıklarını hesaplamaya başladı. Prim gün sayısının fazla olması maaşı olumlu etkiliyor.

DÜZENLEMEDE YENİ DETAYLAR OLUR MU?

Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan ekonomist  Muhammet Bayram şu ifadeleri kulandı: “Milyonların merakla beklediği EYT yasası artık Meclis’te. Pazartesi günü itibarıyla Komisyona sevk edilmiş olacaktır. Komisyonda görüşülmesi üzerine önümüzdeki günlerde de yasalaşmasını bekliyoruz.

‘İLK MAAŞLAR NE ZAMAN YATACAK?

Kanun teklifinin yasalaşması şubat ayı içerisinde olacaktır. Bununla beraber de vatandaşlarımız şubat ayında emeklilik için başvuracaklar ve başvuranlar mart ayında ilk emekli maaşlarını almış olacaklardır.

Yine aynı şekilde emekli vatandaşlarımız bankalara uğramak suretiyle promosyonlarını alacaklardır.

Kanun teklifi içeriğine ilişkin çok fazla bir kulis bilgisi olmamakla birlikte teklifin sadece EYT yasasını içermesi bekleniyor. Buna ilişkin sayın Cumhurbaşkanının bir direktifi olmuş. En az 5 maddelik bir kanun teklifi ile beraber Genel Kurula sunulması bekleniyor. AK Parti grubu düzenlemeyi yasa teklifi haline getirmiş durumda.

‘KANUN TEKLİFİNİN GENİŞLEMESİNİ BEKLİYORUZ’

Ancak Komisyona sevk edildiğinde biz bu kanun teklifinin biraz daha genişlemesini bekliyoruz. Burada halledilmesi gereken bazı sorunlar daha var. Sadece EYT’li vatandaşlarımızın hakkının teslim edilmesi yani 5 bin prim günü sayısıyla SSK’lıların 7 bin 200 kadınlarda, 9 bin gün erkeklerde olmak suretiyle Bağkur ve emekli sandıklarının emekli olması yaş şartının kaldırılmasıyla beraber büyük bir kazanım.

Ancak stajyer ve çırakların sorunu, Bağkur ihya ve Bağkur intibak sorunları hala masadadır. O yüzden Komisyonda bunların görüşülmesinin ve kuvvetle muhtemel bazı hususların eklenmesini bekliyoruz.

-Bakan Bilgin geçtiğimiz günlerde staj ve çıraklık sigortaları EYT kapsamına dahil değil demişti. Bu konuda bir değişiklik bekliyor musunuz?

‘KOMİSYONA EKLENEREK GÖRÜŞÜLEBİLİR’

Bakan Bilgin stajyer ve çırakların sorununun bir mağduriyet olmadığını söylemişti. Ancak bu bir mağduriyettir. Lise dönemlerinde bir saat çalışan çıraklar da var ancak haftanın 5 günü çalışan stajyer ve çıraklar da var. O yüzden stajyer ve çırakların işe başlamasıyla beraber sigorta sicil numarası veriliyor. Emeklilik sigorta kartı veriliyor. Ancak emeklilik hakkı tanınmıyor. Devletimizin hem burada borçlanma imkanı tanıyarak Hazine’ye bir gelir elde etmesi durumu söz konusudur. Hem de bu mağduriyetlerin önüne geçilmesi söz konusudur. Kanun teklifi şu an itibarıyla bilinmemekle birlikte çırak ve stajyerlerin durumu netleşmemiş olsa dahi Komisyonda bir madde ilave edilerek bunlar görüşülebilir.

BAĞKUR İHYA VE İNTİBAK SORUNLARI NE OLACAK?

Bununla beraber de yine Bağkur ihya ve intibak sorunları gündeme gelebilir. Bu kanun Genel Kurul’da yasalaşmasıyla beraber de tüm mağduriyetlerin giderildiği kimsenin mutsuz olmadığı ve dönüp arkaya baktığımızda EYT ile beraber birçok sorunun halledilmiş olduğunu görme şansımız mevcuttur.

Ama tabi Genel Kurula sevk edilecek kanun daha netleşmedi. Bunu hep birlikte göreceğiz. Bağkur’da ihya sorunundan bahsetmiştik burada yapılandırma ve af kanunu kapsamında Bağkur borcu görünen kimselerin bunları yapılandırarak ödemeleri mevcut, bununla beraber de emekli olabilecekler. Devletimiz EYT yasası kapsamında olmasa dahi af kanununda bunu gündeme getirerek ortadan kaldıracaktır.

EYT’LİLERİN ALACAĞI PROMOSYON ÜCRETLERİ NE KADAR OLACAK?

Ayrıca emeklilerimiz teklifin şubat ayında yasalaşmasıyla ve dilekçe verme suretiyle mart ayı başında banka promosyonu alacaklardır. Tüm emeklilere sağlanan haklar kendilerine sağlanacaktır. Burada emekli adayı olan vatandaşlarımızın bankalara uğrayarak her bir bankanın kendilerine ne kadar promosyon vereceklerini öğrenerek anlaşmaları yapmaları gerekiyor.

Çünkü Merkez Bankası ve ekonomi yönetiminin almış olduğu ortaklaşa kararla Türkiye ekonomi modeline uygun olarak liralaşma politikası bağlamında bankaların TL mevduatları bulması çok önem kazandı.

‘BANKALAR PROMOSYON YARIŞINA GİRECEK’

Eğer bankaların TL mevduatı döviz mevduatından daha az ise ciddi bir maliyetle karşı karşıya gelecekler. O yüzden bankalar promosyon verme yarışına girecekler. EYT’li vatandaşlarımızın da bunu kendi lehlerine çevirmesi gerektiğini düşünüyorum.

EYT’li vatandaşlarımız emekli olmakla beraber 7 bin 500 ile 10 bin TL arasında bir emekli promosyon meblağına kavuşacaklar. Bunun için bankalara başvurmaları gerekmektedir.”